Bazylia
Bazylia (basilicum) to wyjątkowo aromatyczna przyprawa, jej liście wydzielają intensywny, świeży zapach i nadają potrawom wspaniały, orzeźwiający smak. Kojarzy się głównie z kuchnią włoską. Powszechnie dodawana do pizzy, sałatek, zup oraz mięs. Robi się z niej wspaniałe zielone pesto, dodaje do deserów, lemoniad, smoothie, koktajli i wyrobów kosmetycznych. Obecnie istnieje ponad sto pięćdziesiąt odmian tej rośliny, różniących się nieco wyglądem i kolorem, od barwy intensywnie zielonej, po purpurową. Jest przyprawą, która oprócz wspaniałego smaku nadawanego potrawom, wspomaga również trawienie. Z tego względu warto stosować ją na co dzień. Najbardziej aromatyczne listki zbiera się tuż przed zakwitnięciem. Bazylię można z powadzeniem suszyć lub mrozić. Bogata jest w witaminy C, A i prowitaminę B5, oraz mikroelementy, takie jak magnez i wapń.
Rys historyczny – skąd pochodzi bazylia
Bazylia kojarzy się z Włochami, ale za jej prawdziwą ojczyzną uznawane są Indie oraz Afryka. Do Europy przybyła za panowania Aleksandra Macedońskiego. Do Polski zawitała z Włoch w XVI wieku. Stosowana jest w kuchni oraz do celów medycznych od bardzo dawnych czasów. Według legendy jej nazwa pochodzi od bazyliszka i była używana jako talizman przeciwko niemu. Bardziej prawdopodobna wersja jest jednak inna, a mianowicie nazwa ta wywodzi się od grackiego βασιλεύς (basileus), co oznacza „król”.
Jak uprawia się bazylię
Jest rośliną jednoroczną, z rodziny jasnotowatych, dorasta nawet na pół metra wysokości. Ma charakterystycznie lekko zaokrąglone, jajowate listki, Potrzebuje dużo światła i temperatury powyżej 7 stopni Celsjusza, najlepiej 25 stopni. Lubi miejsca osłonięte. Można hodować ją także w doniczce, w domu. Ustawiona na parapecie, stanowi ozdobę niejednej kuchni, z efektywnymi, soczyście zielonymi liśćmi. Ziemia powinna mieć odczyn lekko kwaśny. Warto pamiętać o systematycznym podlewaniu, roślinka lubi dużo wody, ale nie należy jej przelewać. Nie powinno się podlewać jej od góry. Wykazuje również działanie odstraszające na komary. Okres kwitnienia to Lipiec-październik. Roślina posiada drobne różowe kwiaty ułożone w okółki na szczytach. Najlepsze, najbardziej esencjonalne zbiory liści pochodzą z okresu przed zakwitnięciem, po tym okresie nie są już tak wartościowe. Jeśli już jednak bazylia zakwitnie, jej kwiatów także można używać jako przyprawy. Podczas uprawy najlepiej uszczykiwać młode listki z czubka rośliny, zapobiega to jej zakwitnięciu i sprzyja rozgałęzianiu się łodyg, oraz zagęszczaniu. Jej inne nazwy to bazylijka zwyczajna, bazylia wonna, bazylek ogrodowy, bazyliszka polska czy balsam.
Bazylia w kuchni – jak przechowywać
Bazylię można mrozić, najlepiej w kostkach lodu, lub z dodatkiem kilku kropel oliwy. Mrożona bazylia zachowuje swoje duża część swojego aromatu. Świeża bazylia zachowa swoje atuty, jeżeli umieścimy ją w lodówce i zawiniemy w ręczniczek. Jeśli mamy bazylię w formie suszonej, dobrze schować ją w szczelnie zamkniętym pojemniczku lub torebce.
Ciekawostki o bazylii
Legenda głosi, że jej nazwa pochodzi od straszliwego bazyliszka i w dawnych czasach używano tej rośliny jako talizmanu przeciw owemu stworowi. Działa podobnie do melisy, uspokaja i poprawia nastrój. Ma właściwości wspomagające układ trawienny, działa rozkurczowo i moczopędnie oraz łagodzi wzdęcia. Korzystnie działa na układ nerwowy. Z całej rośliny uzyskuje się „olejek bazyliowy”, który używany jest do celów leczniczych. Bazylia odstrasza również komary, może legenda o bazyliszku jednak ma sens…